Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym określa obowiązek znakowania i barwienia oleju opałowego. Obowiązek ten ciąży na podmiotach prowadzących składy podatkowe, importerach, podmiotach dokonujących nabycia wewnątrzwspólnotowego i przedstawicielach podatkowych. Na czym dokładnie polega znakowanie i barwienie oleju opałowego i czym grozi ich zaniechanie?
Znakowanie oleju opałowego
Olej opałowy to jeden z towarów podlegających opodatkowaniu akcyzą, która jest elementem regulacji rynku paliw i stanowi przychód Skarbu Państwa. W związku z powyższym olej opałowy jest objęty obowiązkiem oznakowania za pomocą tzw. znaku akcyzy. Podczas gdy w przypadku wyrobów tytoniowych i alkoholowych znak akcyzy to zazwyczaj papierowa banderola, w przypadku oleju opałowego stosowany jest znacznik (marker) – specjalna domieszka substancji chemicznej, która może być stosunkowo łatwo wykryta. Zgodnie z rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2022 r. w sprawie znakowania i barwienia wyrobów energetycznych (które zastąpiło rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 września 2019 r.) do znakowania oleju opałowego stosuje się nieusuwalny znacznik o nazwie handlowej ACCUTRACE™ PLUS, zawierający butoksybenzen jako substancję znakującą. Jednakże zgodnie z obowiązującymi przepisami, do dnia 18 stycznia 2024 roku do znakowania wyrobów energetycznych można stosować znacznik Solvent Yellow 124, który jest substancją o nazwie chemicznej N-etylo-N-[2-(1-izobutoxy-etoxy)etylo]azobenzeno-4-amina. Obecność znacznika w próbce oleju opałowego wykrywa się za pomocą specjalnych testów.
Barwienie oleju opałowego
Oprócz obowiązkowego znakowania oleju opałowego markerem chemicznym, w celu łatwej identyfikacji wizualnej stosuje się jego barwienie. Umożliwia ono szybkie odróżnienie oleju opałowego od innych paliw o zbliżonych parametrach, takich jak oleje silnikowe. W Polsce olej opałowy jest barwiony na kolor czerwony. Używa się do tego celu substancji chemicznej o nazwie Solvent Red 19 (numer w rejestrze CAS 6368-72-5). Zgodnie z rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2022 r., substancja ta stosowana jest do barwienia:
- olejów opałowych o kodach CN od 2710 19 51 do 2710 19 68 i od 2710 20 31 do 2710 20 39, z których 30% lub więcej objętościowo destyluje przy 350°C lub których gęstość w temperaturze 15°C jest niższa niż 890 kg/m3,
- olejów napędowych o kodach CN od 2710 19 43 do 2710 19 48 i od 2710 20 11 do 2710 20 19, przeznaczonych na cele opałowe.
Warto zauważyć jednak, że w myśl przepisów dopuszczalne jest stosowanie innych substancji barwiących tego samego typu, pod warunkiem że dają porównywalny efekt kolorystyczny oraz umożliwią niezawodne odróżnienie barwionych paliw od nieoznakowanych wyrobów energetycznych.
Znakowanie i barwienie oleju opałowego: zawartość znaczników
Warto nadmienić, że Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2022 r. w sprawie znakowania i barwienia wyrobów energetycznych definiuje zakres, w którym powinna zawierać się ilość znacznika oraz barwników dodanych do oleju opałowego.
Tym samym za prawidłowo oznaczony i zabarwiony wyrób energetyczny uważa się olej, do którego dodano znacznik w ilości odpowiadającej nie mniej niż 9,5 miligrama butoksybenzenu na litr, lecz nieprzekraczającej 14,25 miligrama butoksybenzenu na litr znakowanego wyrobu i barwnik Solvent Red 19 w ilości nie mniejszej niż 6,3 mg/l barwionego oleju.
Na zakończenie warto nadmienić, że dystrybucja oraz użycie oleju opałowego bez odpowiedniego znakowania akcyzowego skutkuje podwyższoną stawką akcyzy. W przypadku użycia paliw, gdy nie spełniają one warunków określonych w szczególnych przepisach w zakresie prawidłowego znakowania i barwienia, a także ich posiadania w zbiorniku podłączonym do odmierzacza paliw lub sprzedaży z takiego zbiornika, stosuje się odpowiednio stawkę akcyzy 1822,00 zł/1000 litrów, a w przypadku gdy ich gęstość w temperaturze 15°C jest równa lub wyższa od 890 kilogramów/metr sześcienny – 2047,00 zł/1000 kilogramów. Warto kupować olej opałowy od sprawdzonych dostawców, którzy zapewniają prawidłowo oznakowany towar, takich jak Ekoterm.
Podsumowując, olej opałowy jako produkt objęty podatkiem akcyzowym musi być oznakowany markerem chemicznym oraz zabarwiony na kolor czerwony, zgodnie z obowiązującymi przepisami. W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2022 r. w sprawie znakowania i barwienia wyrobów energetycznych określono rodzaj i ilość substancji, które mogą być stosowane do znakowania i barwienia oleju opałowego. Obowiązek znakowania i barwienia oleju opałowego spoczywa na podmiotach prowadzących składy podatkowe, importerach, podmiotach dokonujących nabycia wewnątrzwspólnotowego oraz na przedstawicielach podatkowych.